Bệnh gout là một bệnh viêm khớp thường gặp do rối loạn chuyển hóa purin và giảm đào thải axit uric. Mặc dù các nhà nghiên cứu đã thực hiện nhiều nghiên cứu khác nhau về căn bệnh này, nhưng vẫn chưa có loại thuốc nào hiệu quả cho bệnh nhân mắc bệnh gút.

Trong y học cổ truyền Trung Quốc (TCM), bệnh gout hình thành do khí trệ ở kinh lạc và kinh phế. Các thuốc thảo dược đã được sử dụng để điều trị từ thời cổ đại. Trong những thập kỷ gần đây, các công thức y học cổ truyền Trung Quốc và các chất được phân lập từ thuốc thảo dược đã được áp dụng để điều trị hoặc gia công thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị gout và đạt được hiệu quả khả quan. 

Bài viết này chúng tôi tập trung vào các loại thảo dược điều trị bệnh gout, cơ chế tác động và các ứng dụng lâm sàng trong điều trị gout.

Bệnh gout là gì?

Bệnh gút là một tình trạng viêm khớp phổ biến do lắng đọng monosodium urate (MSU), và có liên quan chặt chẽ đến tăng axit uric máu. Do rối loạn chuyển hóa purin hoặc suy giảm đào thải qua thận, nồng độ axit uric trong huyết thanh tăng cao bất thường, cuối cùng sẽ xảy ra tình trạng lắng đọng axit uric và phản ứng viêm cấp tính dai dẳng tại các khớp. Các biểu hiện lâm sàng phổ biến nhất của bệnh gút là cảm giác nóng rát cấp tính và sưng khớp. Một số trường hợp thường có các biểu hiện lâm sàng như tổn thương khớp và rối loạn chức năng thận. Bệnh gút ảnh hưởng đến một phần đáng kể dân số trên toàn thế giới hàng năm và theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) 3.9% người dân trên toàn thế giới đang mắc bệnh gút. Sự khởi phát cấp tính của viêm khớp, dị dạng khớp, chấn thương khớp mãn tính và hình thành sỏi thận không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn dẫn đến tàn phế.

Hiện nay, mặc dù các nhà nghiên cứu đã thực hiện nhiều nghiên cứu khác nhau về căn bệnh này nhưng vẫn chưa có loại thuốc nào hiệu quả đối với bệnh nhân gút. Các loại thuốc như colchicine, corticosteroid và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) đã được áp dụng để điều trị khởi phát cấp tính của bệnh gút. Các loại thuốc này cho hiệu quả tốt trong thời gian ngắn, nhưng khi sử dụng trong thời gian dài sẽ xảy ra các phản ứng trên đường tiêu hóa, mẩn ngứa, phù thũng toàn thân và thậm chí suy thận. Bên cạnh đó, những loại thuốc này không thể ngăn chặn hoặc chấm dứt sự tiến triển của bệnh. Do đó, các liệu pháp thảo dược hoặc gia công TPCN hỗ trợ điều trị gout có thể phần nào can thiệp vào sự tiến triển của bệnh gút là rất cần thiết trong phòng khám.

Các loại thảo dược điều trị bệnh gout

Có 8 loại thảo dược thường được sử dụng trong điều trị gút. Các thành phần thường được sử dụng được phân lập từ các công thức hoặc thuốc thảo dược Trung Quốc mang lại nhiều tác dụng, ít độc tính, có ưu điểm và triển vọng tốt trong điều trị gout. Dưới đây là 8 loại thảo dược đã được nêu tên.

Nguyên tắc điều trị bệnh là trục xuất các yếu tố gây bệnh, ví dụ như xua gió, tán lạnh, thanh nhiệt, trừ ẩm thấp, khơi thông kinh lạc. Đối với người bệnh lâu ngày hoặc người bệnh thể chất yếu, ngoài bài thuốc trừ yếu tố gây bệnh, còn nên áp dụng các bài thuốc bổ tỳ, bổ gan, bổ thận, dưỡng huyết. Đối với bệnh nhân gút phức tạp do đờm và huyết ứ, cũng nên áp dụng hoạt huyết thông kinh, tán huyết ứ và khối, trừ đờm.

Trong những năm gần đây, các công thức y học cổ truyền Trung Quốc thường được điều chỉnh hoặc kết hợp với các loại thuốc hóa học để điều trị bệnh gút với ít tác dụng phụ hơn và được coi là phương pháp điều trị đầy hứa hẹn. Bên cạnh đó, các bài thuốc này cũng được ứng dụng tại các nhà máy gia công thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị gout.

Cơ chế của các bài thuốc Đông y trong điều trị gout

Cơ chế dược lý của bột Simiao

Công thức bột Simiao đã được chứng minh là có hiệu quả đối với bệnh gút và viêm khớp do gút. Nó bao gồm: Hoàng bá (Cortex Phellodendri Amurensis), Ý dĩ (Semen Coicis), Ngưu tất (Radix Achyranthis Bidentatae) và Thương truật (Rhizoma Atractylodis Lanceae). 

Trong công thức này, Hoàng bá là thành phần cốt lõi để hướng dẫn ba loại thảo mộc khác. Các thành phần hoạt chất chính của Hoàng bá là các alkaloid như berberine, lipid và steroid có chức năng kháng viêm, diệt khuẩn, điều hòa miễn dịch tế bào, chống gút và ức chế quá trình chết theo chương trình của tế bào sụn khớp. 

Sự kết hợp của 4 loại dược liệu trên có chứng năng chống viêm, có tác dụng điều hòa chuyển hóa purine và giảm hình thành axit uric. Nó có tác dụng tốt đối với bệnh nhân gút cấp tính và có thể ức chế hàm lượng các yếu tố gây viêm trong dịch khớp. 

Cơ chế dược lý của nước sắc Wuwei Xiaodu

Thuốc sắc Wuwei Xiaodu, bao gồm Hoa kim ngân (Flos Lonicerae), Hoa cúc vàng (Flos Dendranthematis Indici), Bồ công anh Mông Cổ (Herba Taraxaci Mongolici), Hoa địa đinh (Herba Violae Philippicae) và Cúc bạc (Nudicaulous Grounsel Herb). Người ta tin rằng Nước sắc Wuwei Xiaodu có thể tăng cường khả năng miễn dịch. Ngoài ra, một báo cáo khác cũng chứng minh rằng thuốc sắc Wuwei Xiaodu có thể làm tăng chỉ số thực bào và tỷ lệ thực bào của đại thực bào, điều chỉnh sự cân bằng của hệ thực vật và do đó tăng cường chức năng miễn dịch.

Cơ chế dược lý của thuốc sắc Zhuye Shigao

Thuốc sắc Zhuye Shigao bao gồm Trúc Nhự (Folium Phyllostachydis Henonis), Bạch hổ (Gypsum Fibrosum), Bán hạ bắc (Rhizoma Pinelliae Praeparatum), Nhân sâm (Radix Ginseng), Mạch môn (Radix Ophiopogonis) , Cây lúa (Oryza Sativa L.), Mạch môn đông (Radix Ophiopogonis Japonicir) và Cam thảo (Radix et Rhizoma Glycyrrhizae). Phương thuốc Zhuye Shigao (Trư Diệp Thạch Cao) giúp thanh nhiệt giải thấp, thông kinh lạc, giảm đau. Thuốc sắc Zhuye Shigao có thể ức chế tình trạng viêm do tinh thể natri urat gây ra, có thể liên quan đến sự can thiệp của đường truyền tín hiệu IL-1 (một cytokin gây viêm).

Cơ thế dược lý của nước sắc Qingre Chubi

Nước sắc Chubi Qingre đầu tiên có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh nhân như cảm giác sốt, sưng và đau khớp, đồng thời giảm các chỉ số viêm. Một số nghiên cứu cho rằng Nước sắc Chu bi có thể ức chế giải phóng IL-1β và TNF-α (yếu tố hoại tử khối u) để cải thiện phản ứng viêm cấp tính của bệnh gút. Ngoài ra, Thuốc sắc Qingre Chubi đã ức chế sự tăng sinh của các tế bào THP-1 được kích thích bởi các tinh thể MSU. Sự ức chế hoạt động của bạch cầu đơn nhân và IL-1β có thể là một trong những cơ chế chống viêm của Chubi Qingre.

Cơ chế dược lý của viên Tongfengshu

Cơ chế chống viêm của Tongfengshu Capsule có thể liên quan đến việc ức chế quá trình tổng hợp hoặc giải phóng prostaglandin E 2 (PGE 2), giảm sản xuất các cytokine gây viêm như TNF-α và chống lại quá trình peroxy hóa lipid. Người ta cũng phát hiện ra rằng viên nang Tongfengshu có thể làm giảm đáng kể các triệu chứng khớp ở chuột bị viêm khớp gút cấp tính.

Bên cạnh đó, một số nhà nghiên cứu đề xuất rằng cơ chế điều trị của viên uống Tongfengshu trong điều trị viêm khớp gút có liên quan đến việc điều chỉnh giảm nồng độ huyết thanh của protein.

Cơ chế dược lý của nước sắc Guizhi Shaoyao Zhimu

Người ta đã mất 5 năm để tìm ra công thức thuốc sắc Guizhi Shaoyao Zhimu. Và lần đầu tiên được ghi lại trong kinh điển y học cổ truyền Trung Quốc có tác dụng giảm đau, chống viêm và làm lành vết thương ở xương. Bên cạnh đó, nó còn có thể gây ra quá trình chết theo chương trình của tế bào hoạt dịch, điều chỉnh khả năng miễn dịch và thúc đẩy bài tiết axit uric, bảo vệ chức năng thận để điều trị viêm khớp do gút. 

Cơ chế dược lý của hỗn hợp Tongfengan

Hỗn hợp Tongfengan có thể làm giảm sưng, giảm mức độ tinh thể mononatri urat ở khớp mắt cá chân và giảm phản ứng viêm. Tongfeng có thể ức chế sự tiết ra các yếu tố gây viêm như IL-1β, TNF-α và NF-κB trong mô hoạt dịch của khớp mắt cá chân của chuột bằng cách loại bỏ các tinh thể urat và giảm viêm.

Cơ chế dược lý của nước sắc Quzhuo Tongbi 

Đã có tài liệu ghi nhận rằng một số vi khuẩn đường ruột có thể gây ra sự chuyển hóa axit uric bất thường. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng liều lượng trung bình và cao của nước sắc Quzhuo Tongbi có thể làm giảm mức axit uric, creatinin huyết thanh và xanthine oxidase. Bên cạnh đó, nó còn có tác dụng làm giảm triệu chứng viêm, ức chế sản xuất PGE 2 , giảm cảm giác đau do ngăn chặn cảm giác của dây thần kinh ngoại biên đối với kích thích đau.

Cơ chế dược lý của thuốc sắc Peiyuan Huazhuo

Thuốc sắc Peiyuan Huazhuo bao gồm Hoàng tinh (Rhizoma Polygonatum Sibirici), Thỏ ty tử (Semen Cuscutae), Hoàng kỳ (Radix Astragali), Thổ phục linh (Rhizoma Smilacis Glabrae), Ý dĩ (Semen Coicis) và Huyền hồ (Rhizoma Corydalis). Hoàng kỳ có thể làm tăng tốc độ lọc cầu thận. Người ta cũng phát hiện ra rằng Hoàng tinh không chỉ có tác dụng tốt trong việc hạ thấp nồng độ acid uric huyết thanh mà còn làm giảm lipid và glucose trong máu. Các vị thuốc trong công thức này phối hợp với nhau có tác dụng điều trị rối loạn chuyển hóa lipid, ức chế các phản ứng viêm, ngăn ngừa cơn gút tấn công và ngăn ngừa tổn thương thận ở bệnh nhân gút.

Nguyên nhân của bệnh gút rất phức tạp và có nhiều giả thuyết khác nhau về cơ chế bệnh sinh của nó. Theo cơ chế gây bệnh của Đông y, các nguyên lý trị liệu như phát tán phong hàn, giải phong hàn, trừ phong thấp, đả thông kinh lạc, kinh phế thường được áp dụng để điều trị bệnh gút cấp tính. Trong giai đoạn thuyên giảm, thường áp dụng các bài thuốc ích khí, dưỡng huyết, bổ tỳ thận. Ức chế các yếu tố gây viêm trong dịch khớp, giảm uric máu và thúc đẩy bài tiết axit uric, tăng cường chức năng miễn dịch và ngăn chặn cảm giác của dây thần kinh ngoại vi là cơ chế chính của điều trị bằng y học cổ truyền Trung Quốc cho bệnh gút.

So với các loại thuốc hóa học như colchicine, etoricoxib và celecoxib, các thảo dược Đông y có ưu điểm làm chậm mức độ và tần suất cơn, giảm nồng độ axit uric trong máu với ít tác dụng phụ hơn. Mặc dù y học cổ truyền Trung Quốc có lợi thế mạnh trong điều trị bệnh gút, nhưng việc áp dụng các loại thảo mộc hoặc công thức y học cổ truyền trung quốc phải tuân theo nguyên tắc phân biệt hội chứng và điều trị theo quan điểm của y học cổ truyền Trung Quốc.

Trong bài viết này đã đưa ra các dữ liệu tóm tắt lý thuyết Đông y về bệnh gút, cơ chế dược lý và các hợp chất hóa học của các công thức Đông y trong điều trị gút. Hy vọng sẽ giúp các nhà nghiên cứu khám phá cơ chế điều trị gút của Đông y và phát triển lĩnh vực gia công thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị gút hiệu quả hơn.

Nếu bạn có nhu cầu gia công sản phẩm vui lòng inbox hoặc liên hệ ngay với chúng tôi:
NHÀ MÁY SẢN XUẤT TPCN TADAPHACO GMP
Văn phòng đại diện: Liền Kề 16 - 19 Khu đô thị mới An Hưng, P. La Khê, Q. Hà Đông, TP. Hà Nội
Địa chỉ nhà máy sản xuất: Tiểu khu Liên Sơn, Thị trấn Lương Sơn, Huyện Lương Sơn, Tỉnh Hòa Bình, Việt Nam
Email: tadaphaco1011@gmail.com
Hotline: 0942386863 - 0917386863 – 0329016668
Giải quyết thủ tục HC: 02466632688 - 0919386863

Bạn đang xem: Các bài thuốc y học cổ truyền Trung Quốc trong điều trị Gout  tại Chuyên mục TIN TỨC,TỔNG HỢP

Biên soạn nội dung: TADAPHACO